8 ສັນຍານເຕືອນ ບົ່ງບອກວ່າໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາສ່ຽງຖືກແຮັກ (Hack)
ປັດຈຸບັນໄພຄຸກຄາມແມ່ນແຜ່ຫຼາຍ ບໍ່ວ່າຈະເປັນເທິງຄອມພິວເຕີ ຫຼື ໂທລະສັບມືຖື ຊຶ່ງມາໃນຮູບແບບຂອງມັນແວ (Malware) ແລະ ໄວຣັດ (Virus) ທີ່ແຝງຕົວດ້ວຍຫຼາຍຊ່ອງທາງຕ່າງໆ ແລະ ເປັນເຄື່ອງມືຫຼັກທີ່ແຮັກເກີ (Hacker) ໃຊ້ໃນການແຮັກຂໍ້ມູນຈາກໂທລະສັບມືຖືຂອງຜູ້ໃຊ້ ຊຶ່ງຜູ້ໃຊ້ອາດບໍ່ຮູ້ຕົວເລີຍວ່າຖືກແຮັກແລ້ວ.
ພວກເຮົາມີຂໍ້ທີ່ຈະແນະນຳຄື 08 ສັນຍານເຕືອນທີ່ບົ່ງບອກວ່າ ໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາສ່ຽງຖືກແຮັກ ຈາກເວັບໄຊ Techworld(1) ມາໃຫ້ທຸກຄົນໄດ້ອ່ານ ເພື່ອປ້ອງກັນໃນການຮັບມືກ່ອນທີ່ມັນຈະຖືກແຮັກ ແລະ ຖ້າພົບວ່າໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາຢູ່ໃນພາວະສ່ຽງກໍ່ຄວນຮີບຫາແອັບສະແກນໄວຣັດ, ປ່ຽນລະຫັດຜ່ານ ຫຼື ຖ້າເຖິງຂັ້ນຮ້າຍແຮງກໍ່ອາດຕ້ອງລຶບລ້າງຂໍ້ມູນໃນໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາອອກທັງໝົດ ກ່ອນທີ່ຈະໄປເຖິງມືແຮັກເກີ.
1. ໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາໃຊ້ລະບົບປະຕິບັດການ Android ຫຼື ບໍ
ສິ່ງທຳອິດທີ່ຕ້ອງເບິ່ງກ່ອນ ວ່າໂທລະສັບມືຖືໃຊ້ລະບົບປະຕິບັດການຫຍັງ ຖ້າເປັນ iPhone ທີ່ໃຊ້ iOS ນັ້ນຈະມີຄວາມສ່ຽງໃນການຖືກແຮັກໜ້ອຍກວ່າ ເພາະບໍ່ໄດ້ເປັນລະບົບປະຕິບັດການແບບ Open source ຄືກັບAndroid ຊຶ່ງເປີດໃຫ້ໃຜໆ ກໍ່ສາມາດປັບແຕ່ງຕົວລະບົບປະຕິບັດການໄດ້. ເພາະສະນັ້ນ, ຖ້າໂທລະສັບມືຖືທີ່ໃຊ້ຢູ່ ເປັນ ລະບົບ Android ແມ່ນໃຫ້ຄຳນຶງໄວ້ວ່າ ອາດຈະມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການຖືກແຮັກຫຼາຍກວ່າ.
2. ອາການຂອງແບັດເຕີຣີ (Battery) ໝົດໄວກວ່າປົກກະຕິ
ຖ້າຫາກຫຼົງກົດ ດາວໂຫຼດ (Download) ແອັບ ທີ່ມີມັນແວມາຕິດຕັ້ງ ມັນກໍ່ຈະເຮັດວຽກແບບ ຢູ່ເບື້ອງຫຼັງ (Background) ຕະຫຼອດເວລາ ເພື່ອເຮັດວຽກຕາມທີ່ແຮັກເກີຕັ້ງໂປຣແກຣມເອົາໄວ້ ເຮັດໃຫ້ໃຊ້ພະລັງງານແບັດເຕີຣີຫຼາຍກວ່າປົກກະຕິ ແລະ ມັນກໍ່ອາດຮ້າຍແຮງຈົນເຖິງຂັ້ນຄວບຄຸມເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາ ຫຼື ລັກຂໍ້ມູນສຳຄັນໄປໄດ້.
3. ການນຳໃຊ້ອິນເຕີເນັດເປືອງຢ່າງຜິດປົກກະຕິ
ຖ້າປົກກະຕິນໍາໃຊ້ອິນເຕີເນັດເທິງໂທລະສັບມືຖືໃນປະລິມານເທົ່າເດີມ ແລະ ສະໝ່ຳສະເໝີ ແຕ່ມາມື້ໜຶ່ງ ຫາກພົບວ່າແບນວິດ (Bandwidth) ອິນເຕີເນັດທີ່ໃຊ້ນັ້ນສູງຂຶ້ນຜິດປົກກະຕິ ທັ້ງໆທີ່ບໍ່ໄດ້ໃຊ້ງານຫຼາຍຂຶ້ນ ກໍ່ອາດສົງໄສໄດ້ວ່າມີມັນແວໃນເຄື່ອງທີ່ແອບລັກສົ່ງຂໍ້ມູນສຳຄັນໃນເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖືໄປໃຫ້ແຮັກເກີກໍ່ເປັນໄດ້.
4. ມີສະແປມຕ່າງໆ (Spam)
ອີກໜຶ່ງຄວາມສ່ຽງຍອດຮິດ ທີ່ອາດເຮັດໃຫ້ຖືກແຮັກໄດ້ກໍ່ຄື ສະແປມຕ່າງໆ ທີ່ມີໃນຮູບແບບຂອງຂໍ້ຄວາມ SMS ຫຼື ອີເມວ ຊຶ່ງມັກຈະມາພ້ອມລິ້ງ (Link) ແລະ ຂໍ້ຄວາມເຊີນຊວນຫຼອກໃຫ້ຄລິກ (Click) ເມື່ອຄລິກແລ້ວກໍ່ອາດຖືກໄວຣັດ ຫຼື ມັນແວ ຫຼື ອາດຫຼອກໃຫ້ໃສ່ຂໍ້ມູນສຳຄັນ ເຊັ່ນ: ຊື່ບັນຊີ ແລະ ລະຫັດຜ່ານ ເພາະສະນັ້ນກ່ອນທີ່ຈະກົດ (ຄລິກ) ລິ້ງໃດໆ ຈະຕ້ອງກວດສອບໃຫ້ໝັ້ນໃຈກ່ອນ ວ່າອີເມວນັ້ນເຊື່ອໃຈໄດ້ ຫຼື ບໍ່? ວ່າເປັນອີເມວທີ່ບໍລິສັດນັ້ນໆ ສົ່ງມາໃຫ້ແທ້ໆ ຫຼື ເປັນການແອບອ້າງ.
5. ການນຳໃຊ້ Wi-Fi ສາທາລະນະ
ແຮັກເກີອາດສ້າງ Wi-Fi ສາທາລະນະທີ່ສາມາດເຊື່ອມຕໍ່ ແລະ ໃຫ້ນໍາໃຊ້ອິນເຕີເນັດໄດ້ຟຣີ (Free) ລວມທັງອາດຕັ້ງຊື່ Wi-Fi ໃຫ້ຄືກັບຊື່ຜູ້ໃຫ້ບໍລິການອິນເຕີເນັດຕ່າງໆ ເພື່ອຫຼອກໃຫ້ຄົນເຂົ້າໄປນຳໃຊ້ ເມື່ອມີການເຊື່ອມຕໍ່ Wi-Fi ແລ້ວ ແຮັກເກີກໍ່ຈະສາມາດແຮັກລັກຂໍ້ມູນຕ່າງໆໄດ້ ຫຼື ອາດສັ່ງໃຫ້ໂທລະສັບມືຖືເປີດໜ້າເວັບຂຶ້ນມາເພື່ອຫຼອກໃຫ້ໃສ່ຂໍ້ມູນສຳຄັນ ເຊັ່ນ: ລະຫັດຜ່ານ ຈຶ່ງຄວນລະມັດລະວັງທຸກເທື່ອ ແລະ ບໍ່ຄວນເຮັດທຸລະກຳທາງການເງິນໃດໆ ໃນຂະນະທີ່ນໍາໃຊ້ Wi-Fi ສາທາລະນະ.
6. ການເປີດບລູທູດ (Bluetooth) ຖິ້ມປະໄວ້
ການທີ່ໂທລະສັບມືຖືເປີດ Bluetooth ຖິ້ມປະໄວ້ ນັ້ນເປັນການເປີດຊ່ອງທາງໃຫ້ແຮັກເກີສາມາດແຮັກໂທລະສັບມືຖືຜ່ານ Bluetooth ຈາກໄລຍະໄກໄດ້ ລວມທັງ ອາດຈະສົ່ງລິ້ງ ຫຼື ໄຟລ໌ ທີ່ອັນຕະລາຍມາໃຫ້, ຖ້າຫາກຫຼົງກົດຮັບ ກໍ່ຈະຕິດໄວຮັດທັນທີ, ທາງທີ່ດີຄວນປິດ Bluetooth ເມື່ອບໍ່ນຳໃຊ້ ແລະ ຖ້າຫາກພົບວ່າ Bluetooth ເປີດຂຶ້ນເອງທັ້ງໆ ທີ່ບໍ່ໄດ້ກົດເປີດ ກໍ່ອາດເກີດຈາກການຖືກແຮັກໄດ້ເຊັ່ນກັນ.
7. ມີ Popup ຕ່າງໆ
ໃນເວລາທີ່ເຮົາເປີດການນໍາໃຊ້ແອັບ ຫຼື ທ່ອງເວັບໄຊຢູ່ ຖ້າຫາກພົບ Popup ໃດໆ ທີ່ແຈ້ງວ່າໃຫ້ອັບເດດຊ໋ອບແວ ຫຼື ສະແກນໄວຣັດ ຢ່າຟ້າວຫຼົງເຊື່ອ ເພາະການອັບເດດຊ໋ອບແວຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ຈະບໍ່ມາໃນຮູບແບບ Popup ຄວນຈະມາໃນຮູບແບບແຈ້ງເຕືອນໃຫ້ອັບເດດຜ່ານທາງ Google Play ເທົ່ານັ້ນ ລວມທັງ Popup ທີ່ແຈ້ງວ່າ ພົບໄວຣັດໃນເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖື ໃຫ້ຮີບສະແກນໄວຣັດດ່ວນ ທີ່ຈິງແລ້ວນັ້ນຄືໄວຣັດ.
8. ຕິດຕັ້ງແອັບປອມ
ການຕິດຕັ້ງແອັບນອກຈາກ Google Play ນັ້ນຖືວ່າມີຄວາມສ່ຽງສູງ ເພາະບໍ່ມີການກວດສອບໃດໆ ເຮັດໃຫ້ອາດຈະພົບແອັບປອມທີ່ຝັງມັນແວເອົາໄວ້ ກໍ່ເປັນໄດ້ ແຕ່ເຖິງແມ່ນຈະເປັນແອັບໃນ Google Play ກໍ່ບໍ່ຄວນປະໝາດ ຄວນກວດສອບເບິ່ງກ່ອນວ່າ ເປັນແອັບຈາກຜູ້ພັດທະນາທີ່ໜ້າເຊື່ອຖືໄດ້ ຫຼື ບໍ່ ລວມທັງການອ່ານຄຳຄິດເຫັນຂອງແອັບນັ້ນກ່ອນ ຖ້າຫາກພົບວ່າມີແອັບທີ່ບໍ່ໜ້າໄວ້ໃຈໃນເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖືກໍ່ໃຫ້ຮີບລຶບຖິ້ມທັນທີ.
ເອກະສານອ້າງອີງ:
Porher 14 July 2020 2929 reads
Print
ປັດຈຸບັນໄພຄຸກຄາມແມ່ນແຜ່ຫຼາຍ ບໍ່ວ່າຈະເປັນເທິງຄອມພິວເຕີ ຫຼື ໂທລະສັບມືຖື ຊຶ່ງມາໃນຮູບແບບຂອງມັນແວ (Malware) ແລະ ໄວຣັດ (Virus) ທີ່ແຝງຕົວດ້ວຍຫຼາຍຊ່ອງທາງຕ່າງໆ ແລະ ເປັນເຄື່ອງມືຫຼັກທີ່ແຮັກເກີ (Hacker) ໃຊ້ໃນການແຮັກຂໍ້ມູນຈາກໂທລະສັບມືຖືຂອງຜູ້ໃຊ້ ຊຶ່ງຜູ້ໃຊ້ອາດບໍ່ຮູ້ຕົວເລີຍວ່າຖືກແຮັກແລ້ວ.
ພວກເຮົາມີຂໍ້ທີ່ຈະແນະນຳຄື 08 ສັນຍານເຕືອນທີ່ບົ່ງບອກວ່າ ໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາສ່ຽງຖືກແຮັກ ຈາກເວັບໄຊ Techworld(1) ມາໃຫ້ທຸກຄົນໄດ້ອ່ານ ເພື່ອປ້ອງກັນໃນການຮັບມືກ່ອນທີ່ມັນຈະຖືກແຮັກ ແລະ ຖ້າພົບວ່າໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາຢູ່ໃນພາວະສ່ຽງກໍ່ຄວນຮີບຫາແອັບສະແກນໄວຣັດ, ປ່ຽນລະຫັດຜ່ານ ຫຼື ຖ້າເຖິງຂັ້ນຮ້າຍແຮງກໍ່ອາດຕ້ອງລຶບລ້າງຂໍ້ມູນໃນໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາອອກທັງໝົດ ກ່ອນທີ່ຈະໄປເຖິງມືແຮັກເກີ.
1. ໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາໃຊ້ລະບົບປະຕິບັດການ Android ຫຼື ບໍ
ສິ່ງທຳອິດທີ່ຕ້ອງເບິ່ງກ່ອນ ວ່າໂທລະສັບມືຖືໃຊ້ລະບົບປະຕິບັດການຫຍັງ ຖ້າເປັນ iPhone ທີ່ໃຊ້ iOS ນັ້ນຈະມີຄວາມສ່ຽງໃນການຖືກແຮັກໜ້ອຍກວ່າ ເພາະບໍ່ໄດ້ເປັນລະບົບປະຕິບັດການແບບ Open source ຄືກັບAndroid ຊຶ່ງເປີດໃຫ້ໃຜໆ ກໍ່ສາມາດປັບແຕ່ງຕົວລະບົບປະຕິບັດການໄດ້. ເພາະສະນັ້ນ, ຖ້າໂທລະສັບມືຖືທີ່ໃຊ້ຢູ່ ເປັນ ລະບົບ Android ແມ່ນໃຫ້ຄຳນຶງໄວ້ວ່າ ອາດຈະມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການຖືກແຮັກຫຼາຍກວ່າ.
2. ອາການຂອງແບັດເຕີຣີ (Battery) ໝົດໄວກວ່າປົກກະຕິ
ຖ້າຫາກຫຼົງກົດ ດາວໂຫຼດ (Download) ແອັບ ທີ່ມີມັນແວມາຕິດຕັ້ງ ມັນກໍ່ຈະເຮັດວຽກແບບ ຢູ່ເບື້ອງຫຼັງ (Background) ຕະຫຼອດເວລາ ເພື່ອເຮັດວຽກຕາມທີ່ແຮັກເກີຕັ້ງໂປຣແກຣມເອົາໄວ້ ເຮັດໃຫ້ໃຊ້ພະລັງງານແບັດເຕີຣີຫຼາຍກວ່າປົກກະຕິ ແລະ ມັນກໍ່ອາດຮ້າຍແຮງຈົນເຖິງຂັ້ນຄວບຄຸມເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖືຂອງເຮົາ ຫຼື ລັກຂໍ້ມູນສຳຄັນໄປໄດ້.
3. ການນຳໃຊ້ອິນເຕີເນັດເປືອງຢ່າງຜິດປົກກະຕິ
ຖ້າປົກກະຕິນໍາໃຊ້ອິນເຕີເນັດເທິງໂທລະສັບມືຖືໃນປະລິມານເທົ່າເດີມ ແລະ ສະໝ່ຳສະເໝີ ແຕ່ມາມື້ໜຶ່ງ ຫາກພົບວ່າແບນວິດ (Bandwidth) ອິນເຕີເນັດທີ່ໃຊ້ນັ້ນສູງຂຶ້ນຜິດປົກກະຕິ ທັ້ງໆທີ່ບໍ່ໄດ້ໃຊ້ງານຫຼາຍຂຶ້ນ ກໍ່ອາດສົງໄສໄດ້ວ່າມີມັນແວໃນເຄື່ອງທີ່ແອບລັກສົ່ງຂໍ້ມູນສຳຄັນໃນເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖືໄປໃຫ້ແຮັກເກີກໍ່ເປັນໄດ້.
4. ມີສະແປມຕ່າງໆ (Spam)
ອີກໜຶ່ງຄວາມສ່ຽງຍອດຮິດ ທີ່ອາດເຮັດໃຫ້ຖືກແຮັກໄດ້ກໍ່ຄື ສະແປມຕ່າງໆ ທີ່ມີໃນຮູບແບບຂອງຂໍ້ຄວາມ SMS ຫຼື ອີເມວ ຊຶ່ງມັກຈະມາພ້ອມລິ້ງ (Link) ແລະ ຂໍ້ຄວາມເຊີນຊວນຫຼອກໃຫ້ຄລິກ (Click) ເມື່ອຄລິກແລ້ວກໍ່ອາດຖືກໄວຣັດ ຫຼື ມັນແວ ຫຼື ອາດຫຼອກໃຫ້ໃສ່ຂໍ້ມູນສຳຄັນ ເຊັ່ນ: ຊື່ບັນຊີ ແລະ ລະຫັດຜ່ານ ເພາະສະນັ້ນກ່ອນທີ່ຈະກົດ (ຄລິກ) ລິ້ງໃດໆ ຈະຕ້ອງກວດສອບໃຫ້ໝັ້ນໃຈກ່ອນ ວ່າອີເມວນັ້ນເຊື່ອໃຈໄດ້ ຫຼື ບໍ່? ວ່າເປັນອີເມວທີ່ບໍລິສັດນັ້ນໆ ສົ່ງມາໃຫ້ແທ້ໆ ຫຼື ເປັນການແອບອ້າງ.
5. ການນຳໃຊ້ Wi-Fi ສາທາລະນະ
ແຮັກເກີອາດສ້າງ Wi-Fi ສາທາລະນະທີ່ສາມາດເຊື່ອມຕໍ່ ແລະ ໃຫ້ນໍາໃຊ້ອິນເຕີເນັດໄດ້ຟຣີ (Free) ລວມທັງອາດຕັ້ງຊື່ Wi-Fi ໃຫ້ຄືກັບຊື່ຜູ້ໃຫ້ບໍລິການອິນເຕີເນັດຕ່າງໆ ເພື່ອຫຼອກໃຫ້ຄົນເຂົ້າໄປນຳໃຊ້ ເມື່ອມີການເຊື່ອມຕໍ່ Wi-Fi ແລ້ວ ແຮັກເກີກໍ່ຈະສາມາດແຮັກລັກຂໍ້ມູນຕ່າງໆໄດ້ ຫຼື ອາດສັ່ງໃຫ້ໂທລະສັບມືຖືເປີດໜ້າເວັບຂຶ້ນມາເພື່ອຫຼອກໃຫ້ໃສ່ຂໍ້ມູນສຳຄັນ ເຊັ່ນ: ລະຫັດຜ່ານ ຈຶ່ງຄວນລະມັດລະວັງທຸກເທື່ອ ແລະ ບໍ່ຄວນເຮັດທຸລະກຳທາງການເງິນໃດໆ ໃນຂະນະທີ່ນໍາໃຊ້ Wi-Fi ສາທາລະນະ.
6. ການເປີດບລູທູດ (Bluetooth) ຖິ້ມປະໄວ້
ການທີ່ໂທລະສັບມືຖືເປີດ Bluetooth ຖິ້ມປະໄວ້ ນັ້ນເປັນການເປີດຊ່ອງທາງໃຫ້ແຮັກເກີສາມາດແຮັກໂທລະສັບມືຖືຜ່ານ Bluetooth ຈາກໄລຍະໄກໄດ້ ລວມທັງ ອາດຈະສົ່ງລິ້ງ ຫຼື ໄຟລ໌ ທີ່ອັນຕະລາຍມາໃຫ້, ຖ້າຫາກຫຼົງກົດຮັບ ກໍ່ຈະຕິດໄວຮັດທັນທີ, ທາງທີ່ດີຄວນປິດ Bluetooth ເມື່ອບໍ່ນຳໃຊ້ ແລະ ຖ້າຫາກພົບວ່າ Bluetooth ເປີດຂຶ້ນເອງທັ້ງໆ ທີ່ບໍ່ໄດ້ກົດເປີດ ກໍ່ອາດເກີດຈາກການຖືກແຮັກໄດ້ເຊັ່ນກັນ.
7. ມີ Popup ຕ່າງໆ
ໃນເວລາທີ່ເຮົາເປີດການນໍາໃຊ້ແອັບ ຫຼື ທ່ອງເວັບໄຊຢູ່ ຖ້າຫາກພົບ Popup ໃດໆ ທີ່ແຈ້ງວ່າໃຫ້ອັບເດດຊ໋ອບແວ ຫຼື ສະແກນໄວຣັດ ຢ່າຟ້າວຫຼົງເຊື່ອ ເພາະການອັບເດດຊ໋ອບແວຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ຈະບໍ່ມາໃນຮູບແບບ Popup ຄວນຈະມາໃນຮູບແບບແຈ້ງເຕືອນໃຫ້ອັບເດດຜ່ານທາງ Google Play ເທົ່ານັ້ນ ລວມທັງ Popup ທີ່ແຈ້ງວ່າ ພົບໄວຣັດໃນເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖື ໃຫ້ຮີບສະແກນໄວຣັດດ່ວນ ທີ່ຈິງແລ້ວນັ້ນຄືໄວຣັດ.
8. ຕິດຕັ້ງແອັບປອມ
ການຕິດຕັ້ງແອັບນອກຈາກ Google Play ນັ້ນຖືວ່າມີຄວາມສ່ຽງສູງ ເພາະບໍ່ມີການກວດສອບໃດໆ ເຮັດໃຫ້ອາດຈະພົບແອັບປອມທີ່ຝັງມັນແວເອົາໄວ້ ກໍ່ເປັນໄດ້ ແຕ່ເຖິງແມ່ນຈະເປັນແອັບໃນ Google Play ກໍ່ບໍ່ຄວນປະໝາດ ຄວນກວດສອບເບິ່ງກ່ອນວ່າ ເປັນແອັບຈາກຜູ້ພັດທະນາທີ່ໜ້າເຊື່ອຖືໄດ້ ຫຼື ບໍ່ ລວມທັງການອ່ານຄຳຄິດເຫັນຂອງແອັບນັ້ນກ່ອນ ຖ້າຫາກພົບວ່າມີແອັບທີ່ບໍ່ໜ້າໄວ້ໃຈໃນເຄື່ອງໂທລະສັບມືຖືກໍ່ໃຫ້ຮີບລຶບຖິ້ມທັນທີ.
ເອກະສານອ້າງອີງ:
